ปัจจุบันการผ่าตัดส่องกล้องกระเพาะโรคอ้วน ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย เพราะเป็นวิธีการผ่าตัดลดน้ำหนักรักษาโรคอ้วนที่ได้รับการยอมรับทั้งในไทยและต่างประเทศ แต่หลาย ๆ คนก็ยังอาจไม่แน่ใจโดยมีคำถามว่า “การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริงไหม” ซึ่งในบทความนี้ จะพาทุกคนไปหาคำตอบกันว่า ทำไมการผ่าตัดกระเพาะจึงลดน้ำหนักได้จริง โดยเหตุผลที่ทำให้การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริง นั้น มีดังต่อไปนี้
- การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริง เพราะทำให้กระเพาะเล็กลง
เหตุผลสำคัญอันดับแรกที่ทำให้การผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน สามารถลดน้ำหนักผู้ป่วยที่มีภาวะน้ำหนักเกินมาตรฐานได้จริงนั้น เป็นเพราะการผ่าตัดส่องกล้องกระเพาะโรคอ้วน เป็นการผ่าตัดให้กระเพาะของผู้ป่วยมีขนาดเล็กลง โดยจากประมาณ 1,500-2,000 CC เหลือเพียง 100-200 CC ซึ่งเมื่อความจุของกระเพาะอาหารเล็กลง ก็จะทำให้เรารับประทานอาหารได้น้อยลงตามไปด้วย ซึ่งเมื่อปรับพฤติกรรมในการกินให้เหมาะสมมากขึ้น ก็จะทำให้สามารถลดน้ำหนักลงได้ในที่สุด
- การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริง เพราะความหิวน้อยลง
นอกจากการผ่าตัดลดน้ำหนักจะทำให้กระเพาะอาหารเล็กลงจนทานได้น้อยลงแล้ว อีกหนึ่งเหตุผลที่ทำให้ผู้ป่วยสามารถควบคุมและลดน้ำหนักได้มีประสิทธิภาพมากขึ้นหลังการผ่าตัด ก็เป็นเพราะฮอร์โมนความหิวหรือความอยากอาหารในร่างกายจะลดน้อยลงไปด้วย ทั้งนี้ เนื่องมาจากว่าโดยปกติแล้วกระเพาะอาหารของคนเราจะทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมนกระตุ้นความอยากอาหารด้วย ดังนั้น เมื่อกระเพาะถูกตัดออกให้เล็กลง จึงผลิตฮอร์โมนกระตุ้นความหิวได้น้อยลง ทำให้ไม่หิวบ่อย รู้สึกไม่อยากอาหาร จึงสามารถควบคุมพฤติกรรมในการรับประทานอาหารได้ดีขึ้น จนนำไปสู่การลดน้ำหนักได้สำเร็จนั่นเอง
การผ่าตัดกระเพาะลดความอ้วนได้ขนาดไหน
การผ่าตัดกระเพาะลดความอ้วนจะลดน้ำหนักได้ถึง 50% ของน้ำหนักส่วนเกิน ภายในระยะเวลาประมาณ 1 ปี ซึ่งจะมากหรือน้อยกว่าจะขึ้นอยู่กับการปฏิบัติตัวของผู้ป่วย
วิธีการคำนวณน้ำหนักส่วนเกิน = น้ำหนักปัจจุบัน – [25 x ส่วนสูง(เมตร)ยกกำลังสอง]
น้ำหนักเป้าหมาย = น้ำหนักปัจจุบัน – ( 0.5 x น้ำหนักส่วนเกิน )
การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริงไหม แล้วกลับมาอ้วนอีกได้หรือไม่
แม้จะทราบคำตอบไปแล้วว่าการผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริงไหม คลายข้อสงสัยกันไปแล้วว่าทำไมการผ่าตัดกระเพาะจึงลดน้ำหนักได้จริง แต่ก็เชื่อว่ายังมีคำถามสำคัญอีกหนึ่งคำถามที่หลายคนยังคาใจอยู่ นั่นก็คือ แล้วเรจะกลับมาอ้วนมีน้ำหนักเกินมาตรฐานเหมือนก่อนผ่าตัดได้หรือเปล่า
คำตอบก็คือแม้จะผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน ลดน้ำหนักได้ไปแล้ว ก็ยังสามารถกลับมาอ้วนเหมือนเดิมได้อีก หากหลังการผ่าตัดไม่ได้มีการปรับพฤติกรรมในการรับประทานอาหารให้เหมาะสม เพราะแม้กระเพาะของเราจะเล็กลงแล้ว แต่ถ้าเรายังคงกินจุกจิก ดื่มน้ำหวาน ทานน้ำอัดลม ของมันของทอด ขนมเค้ก เป็นประจำ ในที่สุดแล้วกระเพาะขนาดเล็กหลังผ่าตัดก็สามารถขยายใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ จนกลับสู่ขนาดเดิมก่อนผ่าตัดได้
เมื่อเราเปรียบเทียบความผอมและการมีสุขภาพแข็งแรงเป็นเหมือนการวิ่งมาราธอน การผ่าตัดก็เปรียบเสมือนว่าแพทย์ได้พยุงผู้ป่วยวิ่งไปเกือบถึงเส้นชัยแล้ว แต่ระยะทางที่เหลือจะต้องขึ้นอยู่กับจิตใจที่แข็งแกร่งของผู้ป่วยว่าจะสามารถกัดฟันวิ่งเข้าไปสู่เส้นชัยต่อเองได้หรือไม่
หลังจากผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตัวเอง ทั้งการรับประทานอาหารและการออกกำลังกาย เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด หากทำได้อย่างต่อเนื่องเป็นนิสัย ก็จะสามารถลดน้ำหนักได้สำเร็จ หรืออาจจะสามารถลดน้ำหนักได้มากกว่าเป้าหมายที่เราตั้งไว้ กลับมามีรูปร่างที่สมส่วน สุขภาพดี และไม่กลับไปเป็นโรคอ้วนอีกครับ
การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริงไหม มีผลข้างเคียงอะไรบ้างที่ต้องรู้
ถึงแม้ว่าการผ่าตัดกระเพาะจะช่วยให้ผู้ป่วยโรคอ้วนสามารถลดน้ำหนักได้จริง แต่ก็มีผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้เช่นกัน ซึ่งผู้ป่วยโรคอ้วนที่วางแผนอยากผ่าตัดรักษานั้นจำเป็นต้องรู้ไว้ เพื่อช่วยในการตัดสินใจ รวมถึงเพื่อให้สามารถเตรียมพร้อมดูแลตัวเองหลังผ่าตัดให้ได้อย่างดีที่สุดด้วย โดยผลข้างเคียงจากการผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักที่อาจเกิดขึ้นได้นั้น มีดังต่อไปนี้
- มีภาวะขาดน้ำ
ปกติแล้วเราสามารถดื่มน้ำได้เป็นแก้ว โดยที่ไม่มีอาการอืดแน่นท้อง แต่เนื่องจากความจุของกระเพาะเล็กลง ทำให้กินน้ำได้ลดลง ร่างกายเราจึงอาจจะได้รับน้ำไม่เพียงพอ เป็นสาเหตุให้มีอาการ หน้ามืด ใจสั่น เป็นลม หรือท้องผูก ขับถ่ายได้ลำบาก วิธีการปรับตัวคือ จิบน้ำทั้งวัน โดยให้ได้ปริมาณมากกว่า 2 ลิตรต่อวัน โดยที่ห้ามกินน้ำตามหลังทางอาหาร เพื่อลดอาการอืดแน่นท้อง และอาเจียน
- มีความเสี่ยงทำให้เกิดภาวะขาดวิตามิน และเกลือแร่ได้
การผ่าตัดส่องกล้องกระเพาะโรคอ้วนที่ทำให้กระเพาะเรามีขนาดเล็กลงนั้น จะส่งผลทำให้รับประทานอาหารได้น้อยลง จึงทำให้ในช่วงแรกหลังจากการผ่าตัด การรับประทานได้น้อยอาจทำให้เสี่ยงเกิดภาวะการขาดวิตามินและเกลือแร่ได้ ซึ่งสามารถแก้ไขได้ง่าย ๆ ด้วยการรับประทานวิตามินและเกลือแร่ทดแทน
- มีความเสี่ยงทำให้เกิดภาวะกรดไหลย้อน
ภาวะกรดไหลย้อนในผู้ป่วยโรคอ้วน ในบางรายอาจจะมีอาการดีขึ้นได้ เนื่องจากน้ำหนักตัวลดลง แต่สำหรับบางคนเมื่อกระเพาะถูกผ่าตัดให้มีขนาดเล็กลง ความดันภายในกระเพาะอาหารจะเพิ่มมากขึ้น ซึ่งอาจทำให้เสี่ยงการเกิดโรคกรดไหลย้อนหลังผ่าตัดได้ แต่เนื่องจากได้มีการส่องกล้องทางเดินอาหารก่อนผ่าตัด ทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะดังกล่าวได้ลดลง
- มีความเสี่ยงทำให้เกิดอาการผมร่วง
น้ำหนักที่ลดลงไปจากการผ่าตัดกระเพาะนั้น จะลดลงจากการที่ไขมันหายไป ซึ่งหลังจากนั้นก็จะตามด้วยกล้ามเนื้อที่หายไปด้วย และเมื่อกล้ามเนื้อลดลง ผลที่ตามมาก็คือ อาการผมร่วงเพราะร่างกายขาดโปรตีน ซึ่งจะยิ่งร่วงหนักมากขึ้นหากเรายังปล่อยให้กล้ามเนื้อและโปรตีนในร่างกายลดน้อยลงไปเรื่อย ๆ ดังนั้น แนวทางในการแก้ไขคือเพิ่มกล้ามเนื้อและรับประทานโปรตีนให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
มาถึงตรงนี้ทุกคนน่าจะได้คำตอบที่ชัดเจนกันแล้วว่า การผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนักได้จริงไหม ไม่เพียงเท่านั้นก็ยังทราบอีกด้วยว่ามีผลข้างเคียงอะไรบ้างที่สามารถเกิดขึ้นได้หลังจากที่เข้ารับการผ่าตัดกระเพาะลดน้ำหนัก ซึ่งผลข้างเคียงต่าง ๆ ก็ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด หากเราได้รับการดูแลรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดส่องกล้องกระเพาะโรคอ้วนโดยตรง และปฏิบัติตามคำแนะนำในการดูแลตัวเองทั้งก่อนและหลังการผ่าตัดอย่างเคร่งครัด