เชื่อว่าหลาย ๆ คนน่าจะเคยได้ยินชื่อ “โรคไทรอยด์” กันมาบ้างไม่มากก็น้อย แต่ก็อาจไม่แน่ใจหรือไม่เข้าใจว่าจริง ๆ แล้วโรคไทรอยด์คืออะไร อาการโรคไทรอยด์เป็นแบบไหน จึงอาจทำให้บางทีเราก็ไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่าตัวเราเองหรือคนใกล้ชิดนั้นอาจกำลังเป็นโรคไทรอยด์อยู่ก็ได้ ซึ่งด้วยเพราะปัจจุบัน มีผู้ป่วยโรคไทรอยด์เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ จึงทำให้การทำความรู้จักกับโรคนี้ไว้เป็นสิ่งที่จะทำให้เราดูแลตัวเองและคนที่รักให้ห่างไกลและปลอดภัยจากโรคไทรอยด์ได้มากขึ้น
โรคไทรอยด์คืออะไร
ในความเป็นจริงแล้ว “ไทรอยด์” เป็นชื่อเรียกต่อมไร้ท่อชนิดหนึ่งซึ่งเป็นอวัยวะในร่างกายของเราทุกคน โดยต่อมไทรอยด์จะมีรูปร่างลักษณะคล้ายกับผีเสื้อ ทำหน้าที่สำคัญในการผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ให้กับร่างกาย ซึ่งฮอร์โมนไทรอยด์นั้นจะมีส่วนสำคัญในการทำให้เมตาบอลิซึมในร่างกายทำงานได้อย่างเป็นปกติ ดังนั้น โรคไทรอยด์จึงหมายถึงโรคที่เกิดขึ้นจากการทำงานที่ผิดปกติของต่อมไทรอยด์นั่นเอง
รู้หรือไม่ โรคไทรอยด์ มีอาการผิดปกติหลายรูปแบบ
อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าโรคไทรอยด์คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ แต่ทั้งนี้หลายคนก็อาจไม่ทราบว่าความผิดปกติของต่อมไทรอยด์นั้น ไม่ได้มีเพียงแค่แบบเดียว ซึ่งไม่ว่าจะเป็นความผิดปกติแบบไหนก็ล้วนแล้วแต่อันตรายและเป็นสิ่งที่เราควรู้ทันไว้ เพื่อให้สังเกตอาการผิดปกติแล้วรีบปรึกษาแพทย์ได้โดยเร็วก่อนอาการลุกลามรุนแรง โดยอาการผิดปกติของโรคไทรอยด์นั้น สามารถแบ่งได้ออกเป็น 3 รูปแบบ ดังต่อไปนี้
- โรคฮอร์โมนไทรอยด์สูง หรือ ไทรอยด์เป็นพิษ อาการที่สังเกตได้ เช่น กระสับกระส่าย ขี้ร้อน กินจุ น้ำหนักลด ผมร่วง มือสั่น
- โรคฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ อาการที่สังเกตได้จะตรงกันข้ามกับโรคไทรอยด์ชนิดฮอร์โมนไทรอยด์สูง คือ จะมีอาการขี้หนาว น้ำหนักขึ้น ตัวบวม อ่อนเพลีย
- โรคก้อนที่ต่อมไทรอยด์ หากก้อนมีขนาดใหญ่ อาจมีการกดเบียดที่ทำให้กลืนลำบาก นอนกรน ตลอดจนถึงทำให้หายใจติดขัดได้ แต่ถ้าเป็นในกรณีที่ก้อนมีขนาดเล็ก ก็อาจจะไม่มีอาการแสดงอะไรให้สังเกตเห็นได้ แต่จะพบเจอได้จากการตรวจคัดกรอง ตรวจสุขภาพประจำปี ซึ่งก็ควรจะต้องได้รับการตรวจสอบว่าก้อนที่ต่อมไทรอยด์นั้น ส่งผลกระทบอย่างไรต่อร่างกาย เช่นทำให้การผลิตฮอร์โมนสูงหรือต่ำ หรือลักษณะของก่อนมีความเสี่ยงที่จะกลายเป็นมะเร็งของต่อมไทรอยด์ได้หรือไม่
ใครบ้างเสี่ยงเป็นโรคไทรอยด์ผิดปกติ
หากพูดถึงความเสี่ยงเป็นโรคไทรอยด์นั้น ก้อนที่ต่อมไทรอยด์ถือเป็นความผิดปกติที่พบได้บ่อยที่สุด โดยส่วนใหญ่แล้วจะพบได้มากถึง 2 ใน 3 ของคนปกติทั่วไป ซึ่งโอกาสที่จะคลำเจอก้อนที่ต่อมไทรอยด์ได้เองนั้นมีน้อยมากเพียงแค่ 10% เท่านั้น ทั้งนี้ ก้อนที่พบในต่อมไทรอยด์ส่วนมากจะเจอได้ง่ายในผู้หญิงถึง 80% และพบได้ตั้งแต่อายุ 20-40 ปี แต่ในคนสูงอายุก็สามารถพบได้เช่นกัน
เมื่อเรามีก้อนที่ต่อมไทรอยด์แล้ว ก็มีโอกาสที่จะทำให้การผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ผิดปกติ เป็นได้ทั้งฮอร์โมนไทรอยด์สูงและฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ ในขณะเดียวกัน 4-7% ของก้อนที่พบในต่อมไทรอยด์นั้น มีโอกาสกลายเป็นมะเร็งได้ นั่นเองจึงทำให้โรคไทรอยด์เป็นภัยเงียบใกล้ตัวที่ทุกคนไม่ควรมองข้าม
สรุป
โรคไทรอยด์ คือ โรคที่เกิดจากความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ ซึ่งมีหลายรูปแบบ ทั้งฮอร์โมนไทรอยด์สูง ฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ และมีก้อนที่ต่อมไทรอยด์ ซึ่งก้อนที่ต่อมไทรอยด์นั้น เป็นความผิดปกติที่พบได้บ่อย และสามารถพัฒนาไปสู่อาการผิดปกติอื่น ๆ รวมถึงกลายเป็นมะเร็งได้ด้วย ดังนั้น การตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อตรวจความผิดปกติของต่อมไทรอยด์เป็นประจำ จึงถือเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรละเลย เพื่อให้เราสามารถคัดกรองความเสี่ยงและได้รับการรักษาได้ทันท่วงทีหากมีความผิดปกติเกิดขึ้น