กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน เรื่องสำคัญที่ควรรู้ก่อนผ่าตัด

กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน ถือเป็นคำถามสำคัญซึ่งใครก็ตามที่กำลังอยู่ระหว่างแผนการรักษาโรคอ้วนด้วยการผ่าตัดกระเพาะอาหาร จำเป็นต้องหาคำตอบเตรียมพร้อมเอาไว้ เพราะอาหารที่รับประทานเข้าไปหลังการผ่าตัดมีอย่างมากต่อความสำเร็จในการลดน้ำหนัก เรียกได้ว่าหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนแล้วเราจะผอมลงได้จริงหรือกลับมาอ้วนเหมือนเดิมนั้น อาหารที่เลือกรับประทานหลังการผ่าตัด ถือว่ามีบทบาทสำคัญที่สุดที่จะช่วยผลักดันให้เราไปถึงเป้าหมาย

โดยปกติแล้ว หลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนในวันแรก ๆ เราอาจกินได้เพียงแค่จิบน้ำ แล้วจึงค่อย ๆ เพิ่มเป็นนมทางการแพทย์ก่อนสักประมาณ 2 สัปดาห์ หลังจากนั้นจึงปรับเป็นอาหารอ่อน ๆ ได้ จนกระทั่งหลังจากผ่าตัดได้สักประมาณ 1 เดือนก็จะสามารถกลับไปรับประทานอาหารได้แบบปกติ

อย่างไรก็ตามเพื่อให้เห็นภาพชัดเจนมากขึ้น สำหรับคำตอบของคำถามที่ว่า “กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน” จากนี้ไปจะเป็นแนวทางในการเลือกและรับประทานอาหารที่เหมาะสมให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนได้ปฏิบัติตามเพื่อให้สามารถควบคุมพฤติกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ อันจะนำไปสู่ผลลัพธ์ในการลดน้ำหนักลงได้สำเร็จ

งดการดื่มน้ำหวานหรือเครื่องดื่มที่มีแคลอรี่ น้ำอัดลม และแอลกอฮอล์ทุกชนิด

หลังจากผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนไปแล้ว กระเพาะอาหารของเราจะมีขนาดเล็กลงเหลือแค่ประมาณ 100-200 CC ซึ่งจะทำให้เราอิ่มเร็วมากขึ้น และหมายความว่ากระเพาะอาหารจะดูดซึมสิ่งที่เรากินเข้าไปอย่างรวดเร็ว ดังนั้น หากเราดื่มน้ำหวานหรือเครื่องดื่มที่มีแคลอรี่ใดๆก็ตาม ก็เสี่ยงที่จะทำให้กลับมาอ้วนได้ไม่ต่างจากก่อนผ่าตัด

ทั้งนี้ หลายคนอาจมีคำถามว่า สามารถเลือกเป็นเครื่องดื่มที่ใช้น้ำตาลเทียมได้หรือไม่ เช่นชาเขียว 0% คำแนะนำคือถ้าเลี่ยงได้จะดีที่สุด เพราะการที่เรายังคงเสพติดความหวานอยู่นั้น แม้จะเป็นการเลือกดื่มแบบ 0% ก็จะทำให้เรายังคงรู้สึกโหยหาความหวาน จนบางทีสุดท้ายก็อาจทำให้เราเผลอทานของหวานอื่น ๆ ตามเข้าไปด้วยก็ได้ ดังนั้น เพื่อให้ถือเป็นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ดี การงดดื่มน้ำหวานทุกชนิดไปเลย จะเป็นผลดีต่อการควบคุมและเป้าหมายในการลดน้ำหนักมากกว่า

บางคนอาจจะถามว่าถ้ากินโซดาได้มั้ย ไม่หวาน ไม่มีแคลอรี่ด้วย คำตอบคือ ไม่ได้ครับ!! เพราะว่าน้ำอัดลมนั้นจะมีแก๊สอยู่ การมีแก๊สในกระเพาะก็จะทำให้เราอืดแน่นท้องมากขึ้น และกระเพาะขยายตัวได้ไวครับ

การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกชนิด อยากจะให้หลีกเลี่ยงเอาไว้ครับ เพราะว่านอกจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์จะมีแคลลอรี่สูงแล้ว เวลาเราดื่ม มักจะทานอาหารอย่างอื่นตามไปด้วย ทำให้เผลอตัวแล้วกลับมาน้ำหนักขึ้นได้

รับประทานโปรตีนให้เพียงพอ

กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน คำถามนี้จริง ๆ คือกินได้หลายอย่าง แต่ก็จำเป็นต้องเลือกสิ่งที่สำคัญและเป็นประโยชน์ต่อร่างกายให้ได้มากที่สุด เพราะเมื่อกระเพาะเล็กลง ผู้ป่วยทานอาหารไปได้เพียงแค่ 5-6 คำ ก็ทำให้รู้สึกอิ่มได้แล้ว โดยสิ่งสำคัญที่ควรรับประทานให้มากที่สุดก็คือโปรตีนและผัก โดยอาจจะแบ่งสัดส่วนเป็นโปรตีน 4 คำ แล้วตามด้วยผัก 2 คำก็ได้ แต่ทั้งนี้ ในแต่ละวันเราควรรับประทานโปรตีนได้อย่างน้อยวันละ 60-90 กรัมต่อวัน (เทียบได้กับ อกไก่ประมาณ 200-300 กรัม/วัน) ซึ่งหากรับประทานโปรตีนน้อยเกินไป จะนำไปสู่ภาวะผมร่วงได้ ในขณะที่ถ้าทานผักน้อยเกินไปก็จะส่งผลทำให้ระบบขับถ่ายมีปัญหาได้เช่นกัน

• เลือกรับประทานข้าวกล้องดีที่สุด

หลังจากที่ผ่าตัดมาได้แล้วประมาณหนึ่งเดือน สามารถกลับไปรับประทานอาหารได้ตามปกติแล้ว แนะนำให้ปรับพฤติกรรมในการรับประทานข้าว ให้เน้นไปที่ข้าวกล้องเป็นหลัก แทนการรับประทานข้าวขาวหรือข้าวเหนียว เพราะข้าวขาวหรือข้าวเหนียวนั้นจะดูดซึมน้ำตาลได้ง่าย ทำให้กระทบต่อการควบคุมน้ำหนัก รวมถึงการเลือกทานข้าวกล้องยังมีข้อดีคือเป็นคาร์โบไฮเดรตที่มีเส้นใยอาหารสูงนั่นเอง

• เลือกรับประทานผลไม้ที่แคลอรี่ต่ำวิตามินสูง

ผลไม้ที่แนะนำสำหรับผู้ป่วยหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน ได้แก่ แอปเปิ้ล ฝรั่ง ชมพู่ และผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ เป็นต้น เนื่องจากมีแคลอรี่ต่ำ วิตามินสูง และมีปริมาณใยอาหารสูง ดีต่อสุขภาพในทุก ๆ ด้าน โดยกลุ่มผลไม้ที่ห้ามเด็ดขาดเลย ก็เช่น องุ่น ลำไย ลิ้นจี่ ทุเรียน มะม่วง เพราะมีน้ำตาลสูงและดูดซึมมาก

นอกจากนั้นแล้ว ก็ควรหลีกเลี่ยงน้ำผลไม้ด้วย เพราะนอกจากจะมีน้ำตาลสูงแล้ว ยังดูดซึมได้ง่ายมาก เพราะคั้นปั่นมาเป็นน้ำแล้วจึงทำให้ทานได้เยอะเกินปริมาณที่เหมาะสมกับร่างกาย ดังนั้น ในทางที่ดีที่สุด ควรรับประทานผลไม้เป็นชิ้น เป็นลูกหรือเป็นกลีบดีกว่า เพราะช่วยเพิ่มกากใยและมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากกว่า

พฤติกรรมการกินแบบไหนถึงดี เรื่องสำคัญต้องรู้นอกจากกินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน 

นอกจากเราจะรู้แล้วว่า “กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน” อีกหนึ่งสิ่งที่ต้องรู้ซึ่งสำคัญไม่แพ้กันเลยก็คือ พฤติกรรมการกินแบบไหนดีต่อกระเพาะและร่างกายหลังจากที่ได้รับการผ่าตัดไปแล้ว ซึ่งแนวทางหลัก ๆ ของพฤติกรมในการกินอาหารที่ควรยึดไว้ให้เป็นนิสัยหลังจากผ่าตัดกระเพาะอาหารแล้วนั้น มีดังต่อไปนี้

• กินข้าวห้ามกินน้ำตาม

เนื่องจากการกินข้าวแล้วกินน้ำตาม หรือกินข้าวคำน้ำคำนั้น จะทำให้เราอิ่มเร็วกว่าปกติ ซึ่งเมื่อผ่าตัดกระเพาะไปแล้ว กระเพาะจะเล็กลงมาและอิ่มไวมากขึ้น หากเรายังกินข้าวแล้วกินน้ำตามก็จะทำให้ยิ่งอิ่มเร็ว พาลให้ทานข้าวได้น้อย ซึ่งถ้าปล่อยทิ้งไว้นาน ๆ ก็จะทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหารได้ รวมถึงเวลากินข้าวแล้วกินน้ำตามก็จะทำให้กระเพาะแน่นและขยายขึ้นได้ด้วย

• เลี่ยงการกินน้ำจากหลอด

     เนื่องจากการใช้หลอดดูดจะทำให้เราดูดลมเข้าไปด้วย จึงทำให้เสี่ยงเกิดอาการจุกแน่นท้องได้ง่ายขึ้น เพราะกระเพาะอาหารของเรามีขนาดเล็กลงแล้ว ดังนั้น เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดอาการจุกแน่นท้องที่ทำให้รู้สึกไม่สบายตัว จึงความเลี่ยงการกินน้ำจากหลอด โดยให้ใช้การจิบน้ำทีละนิดแทน

• เคี้ยวให้ละเอียดทุกคำ

สืบเนื่องมาจากการผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนที่ทำให้ขนาดของกระเพาะอาหารเล็กลง การที่เรารับประทานอาหารชิ้นใหญ่ เคี้ยวน้อย เคี้ยวไม่กี่ครั้งแล้วกลืนกินเป็นชิ้นใหญ่ ๆ คำใหญ่ ๆ ก็จะเสี่ยงทำให้เกิดอาการจุกแน่นอึดอัดได้ ดังนั้น ในการรับประทานอาหารทุกมื้อ ทุก ๆ คำจึงควรเคี้ยวให้ละเอียด คำละ 20-30 ครั้ง เพื่อให้ส่งผลดีต่อกระเพาะมากที่สุด

• อิ่มแล้วพอ

     หลังจากเราทานข้าวไป เมื่อกระเพาะเริ่มขยายตัวร่างกายเราจะเริ่มรู้สึก อืดแน่นท้อง บางคนกินข้าวได้เพียงแค่ไม่กี่คำ แต่รู้สึกว่ายังไม่เพียงพอ ยังอยากที่จะฝืนกินต่อ การฝืนตัวเองแบบนี้จะทำให้กระเพาะขยายได้ไว และกลับมาอ้วนได้เท่าเดิมครับ

• ในช่วงแรก ๆ หลังจากผ่าตัดควรแบ่งมื้ออาหารเป็นหลาย ๆ มื้อ

เพราะหลังจากผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วนแล้ว จะทำให้ทานอาหารได้น้อยมาก ๆ แต่ร่างกายก็ยังจำเป็นต้องการสารอาหารโดยเฉพาะโปรตีน รวมถึงต้องดื่มน้ำให้เพียงพอด้วย ซึ่งในช่วงแรกผู้ป่วยจะไม่สามารถดื่มน้ำเป็นอึก ๆ ได้เลย จะทำได้เพียงแค่จิบเท่านั้น การแบ่งมื้ออาหารออกเป็นหลาย ๆ มื้อ จึงช่วยให้ทานอาหารได้เพียงพอที่ร่างกายต้องการ รวมถึงต้องจิบน้ำให้ได้ในปริมาณที่เพียงพอต่อวันด้วย โดยควรดื่มน้ำให้ได้วันละ 2 ลิตร เพราะถ้าปล่อยให้ร่างกายขาดน้ำ อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายได้ เช่น ความดันตก หน้ามืด ท้องผูก เป็นต้น

1. สิ่งที่ต้องคำนึงถึงเพิ่มเติมในการทานอาหารหลังจากผ่าตัด

ในภาพรวมแล้ว หลังจากการผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน ผู้ป่วยจำเป็นต้องปรับพฤติกรรมในเรื่องของการรับประทนอาหารอย่างเคร่งครัด โดยมีสิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึง ดังต่อไปนี้

1. ทานโปรตีน 60-90 กรัม/วัน เทียบได้กับ อกไก่ประมาณ 200-300 กรัม/วัน
2. จิบน้ำเปล่าระหว่างวัน รวมมากกว่า 2 ลิตรต่อวัน
3. ห้ามกินน้ำหลังทานข้าว
4. หลีกเลี่ยงการกินน้ำด้วยหลอดดูด เนื่องจากจะทำให้แน่นท้องง่ายขึ้น
5. เคี้ยวข้าวให้ละเอียด ประมาณ 20-30 คำก่อนกลืน
6. อิ่มแล้วพอ อย่าฝืนทานต่อ
7. อาหารที่ควรเลี่ยงได้แก่ 

• • แป้ง น้ำตาล ขนม เค้ก เบเกอรี่
  • เครื่องดื่มที่มีน้ำตาล หรือมีรสหวาน
  • น้ำอัดลม รวมถึงโซดา
  • เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
  • ผลไม้ที่มีน้ำตาลสูง และดูดซึมน้ำตาลได้ง่าย เช่น องุ่น ลิ้นจี่ ลำไย มะม่วง ทุเรียน
  • อาหารมัน อาหารผัด, ทอด

กินอะไรได้บ้างหลังผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน ในความเป็นจริงคำตอบของคำถามนี้ ผู้ป่วยจะได้รับคำแนะนำและแผนการรับประทานอาหารอย่างละเอียดจากแพทย์ที่ทำการผ่าตัดให้อยู่แล้ว แต่การที่เราทราบไว้ก่อนด้วยอีกทางหนึ่ง ก็จะเป็นการย้ำเตือนให้เราตระหนึกถึงความสำคัญของการปรับเปลี่ยนควบคุมพฤติกรรมในการรับประทานอาหารของตัวเองก่อนผ่าตัด เพื่อให้สามารถปฏิบัติได้อย่างถูกต้องเหมาะสม และทำให้หลังจากการผ่าตัดกระเพาะโรคอ้วน สามารถบรรลุเป้าหมายในการลดน้ำหนักและทำให้สุขภาพตัวเองแข็งแรงขึ้นได้อย่างที่ฝันเอาไว้